Theo nhận định chuyên gia, vỏ trái đất ở VN không hoàn toàn bình ổn, nguy cơ động đất và sóng thần có thể xảy ra.
| Ngay trong tối 24/3, sau dư chấn động đất xuất hiện tại một số khu vực của Việt Nam, TS Lê Huy Minh khẳng định với PV Báo GĐ&XH: Dư chấn này không có mối liên hệ gì với những sự cố gần đây tại Nhật Bản, người dân không nên hoang mang trước những đồn thổi thiếu căn cứ khoa học. |
Trận động đất 7 độ richter trên khu vực biên giới Lào – Thái Lan – Myanmar vào 20 giờ 55 ngày 24/3 khiến một số khu vực ở Việt Nam (Hà Nội, Hải Dương, Thanh Hóa, Lai Châu, Hà Tĩnh….) bị ảnh hưởng dư chấn, gây lo lắng cho nhiều người.
Được sự đồng ý của tác giả, Giadinh.net.vn xin đăng tải một số nội dung trong các bài viết của TS Lê Huy Minh – Phó Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu, Giám đốc Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần (BTĐĐ và CBST) và PGS TS Nguyễn Hồng Phương – Phó Giám đốc Trung tâm BTĐĐ và CBST về vấn đề nguy cơ xảy ra động đất và sóng thần tại Việt Nam.
Từng có nhiều trận động đất mạnh
Theo 2 chuyên gia này, Việt Nam nằm ở phần Đông Nam của mảng Âu Á, giữa mảng Ấn Độ, mảng Philippines và mảng châu Úc. Lãnh thổ Việt Nam không nằm ở rìa các mảng do vậy ít bị tổn thương bởi động đất so với các nước trong khu vực như Indonesia, Philippines, Malaysia.
Nhưng trên lãnh thổ và lãnh hải Việt Nam tồn tại hệ thống đứt gãy hoạt động phức tạp như: Đứt gãy Lai Châu - Điện Biên, đứt gãy Sông Mã, đứt gãy Sơn La, đới đứt gãy Sông Hồng, đới đứt gãy Sông Cả, đứt gãy kinh tuyến 109-110o…, do vậy động đất cũng thường xuyên xảy ra.
 |
| Bản đồ địa chấn kiến tạo Việt Nam và các vùng lân cận. |
Nghiên cứu của Viện Vật lý địa cầu cho thấy, từ đầu thế kỷ 20 đến nay, ở khu vực phía Bắc có 2 trận động đất cấp 8-9, cường độ khoảng 6,7-6,8 độ richter, hàng chục trận động đất cấp 7, cường độ từ 5,1-5,5 độ richter và hàng trăm trận động đất yếu hơn.
Cụ thể: Điện Biên (năm 1935, 6,75 độ richter); Bắc Giang (1961, 5,6 độ); Tuần Giáo (1983, 6,8 độ)…Từ 2007 đến nay, nhiều trận động đất dưới 5,5 độ ricther xảy ra ở Việt Nam: Ngoài khơi Vũng Tàu - Phan Thiết (2007, 5,1 độ); Đô Lương (2008, 3,8 độ); Mường Tè (2008, 4,5 độ).
Các trận động đất nhỏ xảy ra từ sau trận động đất Điện Biên đều không gây thiệt hại về người và của, tuy nhiên cũng cho thấy vỏ Trái đất ở khu vực Việt Nam không hoàn toàn bình ổn, động đất cần được theo dõi và nghiên cứu để có đánh giá ngày một đầy đủ hơn về hoạt động địa chấn ở Việt Nam.
 |
| Phân bố chấn tâm động đất trên lãnh thổ Việt Nam và các vùng kế cận (Số liệu 1903-2009) |
Nguy cơ sóng thần
Cho tới nay chưa có những bằng chứng thuyết phục để khẳng định sóng thần đã ảnh hưởng tới vùng bờ biển Việt Nam. Tuy nhiên, theo các kết quả nghiên cứu đã được thực hiện tại Viện Vật lý địa cầu, các vùng nguồn động đất ở khu vực biển Đông và lân cận có thể gây nên sóng thần ảnh hưởng tới vùng bờ biển Việt Nam, bao gồm: Riukiu – Đài Loan; đới hút chìm Manila; Biển Sulu; Biển Celebes; vùng Biển Ban Đa; Bắc Biển Đông; Palawan và Biển Đông.
 |
| Các vùng nguồn động đất gây sóng thần có thể ảnh hưởng tới vùng bờ biển và hải đảo Việt Nam |
 |
| Vị trí trận động đất mạnh nhất ghi nhận được trên đới siêu đứt gẫy Máng biển sâu Manila minh họa trên bản đồ (vị trí đầu mũi tên). |
Hai chuyên gia lưu ý, trong đó đới hút chìm Manila (máng nước sâu Manila) được cho là có nguy cơ cao nhất. Trong khu vực này đã xảy ra một trận động đất cường độ 8,2 độ richter ngày 26/5/2006, rất may không gây nên sóng thần.
Theo các kịch bản đã tính toán bởi Bộ Tài nguyên và Môi trường, nếu một trận động đất cường độ 8,3 độ richter xảy ra ở khu vực rãnh nước sâu Manila thì có thể tạo nên sóng thần cao 6,2m ở Quảng Ngãi và 2,1m ở Nha Trang. Một trận động đất có cường độ 9,2 độ Richter ở cùng khu vực có thể tạo ra sóng thần cao 10,6m ở Quảng Ngãi và 5m ở Nha Trang, và thời gian sóng thần đi từ vùng rãnh nước sâu Manila tới vùng bờ biển Việt Nam sau khoảng 2 tiếng đồng hồ.
 |
| Thời gian lan truyền sóng thần từ vùng khu vực đới hút chìm Manila tới vùng bờ biển Việt Nam |
TS Lê Huy Minh và PGS TS Nguyễn Hồng Phương nhận định, về mặt khoa học các trận động đất có cường độ lớn hơn 6,5 độ Richter ở các vùng biển có khả năng gây ra sóng thần, như vậy nguy cơ sóng thần ở vùng bờ biển Việt Nam là hiện hữu và cần phải được quan tâm.
Tuy vậy, 2 tác giả cũng khẳng định, hoạt động của hệ thống đài trạm địa chấn Việt Nam thuộc Viện Vật lý địa cầu tuy mới chỉ có 1/3 số trạm của mạng lưới dự kiến được xây dựng, nhưng năng lực ghi nhận động đất và đưa ra thông tin về động đất là khá chính xác, đặc biệt là các trận động đất lớn trong khu vực. Thông tin từ các Trung tâm cảnh báo sóng thần quốc tế cũng nhận được đầy đủ. Đây là những cơ sở bước đầu quan trọng của hệ thống báo tin động đất và cảnh báo sóng thần ở Việt Nam.
Nguồn:vpubnd.laichau.gov.vn Copy link
